برای درمان زخم ابتدا باید نوع زخم ها را به خوبی شناخت تا درمان مناسب با آن صورت بگیرد.
زخم ها دارای انواع متفاوتی هستند که در دو دسته ی کلی زخم های باز و بسته قرار میگیرند.
هرگونه زخمی که پوست آسیب دیده و قسمت های داخلی و زیر پوست با محیط بیرون در ارتباط باشد را زخم باز و در صورتی که زخم بدون آسیب به پوست و به صورت داخلی باشد را زخم بسته میگویند.
هر کدام از این زخم ها با دلایل متفاوت و به شکل متفاوت میتوانند وجود داشته باشند.
زخم دارای عفونت
عفونت زخم، زمانی اتفاق میفتد که میکروب ها مانند باکتری ها در داخل پوست آسیب دیده و زخم رشد کنند.
علائم می تواند شامل افزایش درد، تورم و قرمزی باشد.
عفونت های شدیدتر ممکن است حالت تهوع ، لرز یا تب ایجاد کند.
درپی درمان این نوع زخم باید از محصولی استفاده کرد که در ابتدا اثر آنتی میکروبیال داشته باشد زیرا باعث کنترل عفونت میشود . تراکم باکتری های زخم را کم کند.
رطوبت بافت این نوع زخم ها باید کنترل شود و اگزودا (ترشحات) مدیریت شود.
همین طور بافت های دارای ترشحات عفونی بوی بدی میگیرند که با درمان این نوع زخم ها میتوان از بوی بد این زخم ها کاست.
پانسمان مناسب این نوع زخم ها باعث پاک کردن زخم, متعادل کردن رطوبت زخم و محافظت در برابر آلودگی ها و باکتری ها میشود.
ترشح این نوع زخم ها میتواند به دو صورت متوسط و کم باشد.
در صورت داشتن ترشح متوسط میتوان ازمحصولاتی چون محلول طباسپت ,طباگرن پلاس نقره و طبافلکس استفاده کرد.
و در صورت داشتن ترشح کم محصولاتی چون محلول طباسپت, طبادرم پلاس نقره, طبابرن و طبافلکس پیشنهاد میشود.
درمان زخمی که دارای علائم عفونی است، نیازمند مراقبت و درمان خاص میباشد.
در مواجهه با زخم دارای علائم عفونت مانند قرمزی، گرمی، تورم، درد یا ترشحات غیرعادی، مراحل زیر ممکن است مفید باشد:
- تمیز کردن زخم:
- ابتدا دستهای خود را به دقت بشویید.
- زخم را با آب تمیز و ملایم بشویید تا اجسام خارجی و ذرات آلودگی از زخم دور شوند.
- ضدعفونی:
- از محلولهای ضدعفونی کننده مانند پراکسید هیدروژن یا محلول کلرهگزیدین برای تمیز کردن زخم استفاده کنید.
- استفاده از آنتیبیوتیک:
- پزشک ممکن است آنتیبیوتیک موضعی یا خوراکی تجویز کند تا باکتریهای عفونی را کنترل کند.
- پوشاندن زخم:
- استفاده از بندهای ضدعفونی یا چسبهای زخم میتواند به پیشگیری از آلودگی و حمایت از فرآیند التیام کمک کند.
- تغییرات درمانی:
- در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است به شما آنتیبیوتیکهای خوراکی بدهد.
- ممکن است نیاز به دوخت زخم و حتی تخلیه مایعات زخمی باشد.
- خواباندن زخم:
- برخی زخمها نیازمند حفظ رطوبت هستند. پزشک ممکن است پیشنهاد کرمها یا ژلهای خاص برای حفظ رطوبت زخم کند.
- توانبخشی:
- تغییرات در سبک زندگی ممکن است نقش مهمی در بهبود زخم داشته باشد. این ممکن است شامل تغییرات در رژیم غذایی، استفاده از ویتامینها و مواد معدنی، و توصیههای توانبخشی باشد.
اگر زخم عفونت دارد، مراجعه به پزشک بسیار حیاتی است. پزشک میتواند تشخیص دقیق بدهد و درمان مناسب را تعیین کند.
علائم عفونت زخم میتوانند متنوع باشند و بسته به نوع عفونت و شدت آن متغیر باشند.
در زیر، برخی از علایم معمول عفونت زخم آورده شدهاند:
- تورم (ورم):
- زیاد شدن حجم زخم یا فضای اطراف آن.
- قرمزی و گرمی:
- افزایش دما و قرمزی در اطراف زخم.
- درد شدیدتر:
- افزایش درد یا تشدید درد در محل زخم.
- ترشحات غیرعادی:
- ترشحات زخم که ممکن است رنگ، بو، یا طعم عجیبی داشته باشند.
- کاهش عملکرد عضلانی:
- کاهش حرکت و عملکرد در ناحیه اطراف زخم.
- حماتوری (خونریزی):
- خونریزی غیرمعمول از زخم.
- حالت تب:
- افزایش دمای بدن به صورت علامتی از واکنش غیرعادی بدن به عفونت.
- تغییر در بوی زخم:
- بوی ناخوشایند و علائم بیشتر عفونت.
- تغییرات در حالت عمومی:
- خستگی، سستی، یا علائم بیماریهای عمومی میتوانند نشانگر وجود عفونت باشند.
در صورتی که شما یا کسی دیگر علائم عفونت زخم را تجربه کنید، مهم است فوراً به پزشک مراجعه کنید.
عفونتهای زخم ممکن است به سرعت گسترش یابند و درمان زودهنگام اهمیت دارد.
پزشک شما میتواند تشخیص دقیق بگذارد و درمان مناسب را تعیین کند.
—-
زخم نکروتیک
منظور از زخم نکروتیک, زخم با بافت مرده میباشد.
هدف اول در درمان این زخم هیدراته کردن و آبرسانی به بافت این نوع زخم میباشد.
و با رطوبت رسانی به این بافت باعث ارتقا دبریدمان یا همان رفع و برداشت این بافت مرده از روی زخم مورد نظر بشویم.
ترشح این نوع زخم ها میتواند به دو صورت متوسط و کم باشد.
در صورت داشتن ترشح متوسط میتوان ازمحصولاتی چون محلول طباسپت ,ژل ایکس طباسپت و طبافلکس استفاده کرد.
و در صورت داشتن ترشح کم محصولاتی چون محلول طباسپت, ژل ایکس طباسپت و طبافلکس پیشنهاد میشود.
زخم نکروتیک به زخمی اطلاق میشود که منطقه اطراف آن بافتهای زنده خود را از دست داده و نکروز (مرگ) رخ داده است.
درمان زخم نکروتیک به دلیل خطرات جدی آن، نیازمند مراقبت و مداخلات پزشکی حرفهای است.
در زیر، چند مرحله برای درمان زخمهای نکروتیک آورده شده است:
- تشخیص و ارزیابی:
- پزشک ابتدا باید زخم را مورد ارزیابی قرار دهد تا اندازه نکروز و سطح آسیب را مشخص کند.
- از ابزارهای تصویربرداری مانند رادیوگرافی، سونوگرافی، CT scan یا MRI استفاده میشود.
- تمیز کردن زخم:
- حذف بافتهای مرده و نکروتیک از زخم یک مرحله اساسی است. این کار به وسیله پزشک و با استفاده از روشهایی مختلف انجام میشود.
- ضدعفونی:
- پس از تمیز کردن زخم، استفاده از ضدعفونیها برای کنترل عفونتها و جلوگیری از گسترش آنها ضروری است.
- مراقبت و تغذیه:
- اطمینان از تامین مواد غذایی و اکسیژن به بافتهای زنده باعث تسریع درمان و بهبود زخم میشود.
- ممکن است نیاز به تغذیه ویژه یا حتی مصرف مکملهای غذایی داشته باشید.
- تغییرات درمانی:
- بسته به شدت و نوع زخم، پزشک ممکن است درمانهای خاصی مانند درمان هایپرباریک، تزریق فاکتورهای رشد، یا درمانهای فیزیکی توصیه کند.
- مراقبت های پس از درمان:
- پس از درمان، پزشک نیازمند پیگیری منظم برای اطمینان از بهبود و جلوگیری از بازگشت زخم است.
زخم نکروتیک یک حالت جدی است و درمان آن باید توسط یک تیم درمانی متخصص انجام شود. مشورت با پزشک و پیروی از توصیههای او از اهمیت بسیاری برخوردار است.
—
زخم اسلاف
زخم اسلاف همچون زخم نکروتیک شامل سلول های مرده ای است که محیطی کاملا مناسب برای رشد باکتری ها و ایجاد عفونت میباشد.
این نوع زخم باعث به وجود امدن بافت فیبرینی روی پوست میشود.
بافت فیبرینی در واقع همان بافت لخته شده ی خون ناشی از زخم میباشد.
در نتیجه در طی درمان این بیماری در ابتدا باید بافت فیبرینی را بر طرف نمود و ترشحات زخم را مدیریت کرد.
و با درمان به موقع و مناسب زخم ایجاد شده از ایجاد عفونت جلوگیری کرد.
در نتیجه مجموعه فعالیت هایی که برای درمان این نوع زخم باید انجام داد شامل رفع بافت اسلاف و مرده میباشد که یکی از آنها مرطوب کردن زخم و پاک کردن زخم میباشد.
در صورت داشتن ترشح متوسط میتوان ازمحصولاتی چون محلول طباسپت , طباگرن پلاس نقره, ژل ایکس طباسپت و طبافلکس استفاده کرد.
و در صورت داشتن ترشح کم محصولاتی چون محلول طباسپت, ژل ایکس طباسپت و طبافلکس پیشنهاد میشود.
- شستشو و تمیز کردن:
- زخم را با آب و صابون نرم شویید.
- اگر در صورت شستشو باقی مانده ذرات یا آلودگی وجود دارد، از مواد ضدعفونی استفاده کنید.
- ضدعفونی:
- ممکن است نیاز به استفاده از ضدعفونیها مانند پراکسید هیدروژن باشد.
- این کار به کنترل عفونتها و جلوگیری از گسترش آنها کمک میکند.
- پوشاندن:
- از بندهای زخم یا چسبهای زخم برای حفاظت از زخم در برابر آلودگی استفاده کنید.
- درمان خود:
- از کرمها یا ژلهای مخصوص زخم برای تسکین و تسریع فرآیند التیام استفاده کنید.
- پیگیری پزشکی:
- اگر زخم شدید یا علائم عفونت آن افزایش یابد، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.
- پزشک ممکن است داروها یا توصیههای خاصی برای درمان زخمها ارائه دهد.
همیشه مهم است که هر گونه زخم یا صدمهای که درمان بهتری نیاز دارد، توسط پزشک مورد ارزیابی و درمان قرار گیرد. در صورتی که علائم بهبود نیابد یا برای تحقیقات بیشتر نیاز باشد، پزشک شما میتواند مراجعه به متخصصان دیگر یا اجرای تستهای تشخیصی را توصیه کند.
—-
زخم گرانولاسیون
گرنولاسیون زخم به تشکیل بافت جدید و عروق خونی در محل زخم طی فرایند ترمیمی گفته می شود.
در اینگونه زخم ها باید آنژیوژنز تقویت شود.
آنژیوژنز باعث ایجاد مویرگ های جدیدی میشود که این مویرگ ها کمک یه ترمیم زخم میکنند.
این نوع زخم ها اصولا دارای ترشحاتی هستند که یکی از درمان های این زخم ها کنترل ترشحات و اگزودای این زخم هاست.
برای تسریع بهبود باید رگزایی یا همان بافت گرانوله با سرعت بیشتری تولید شود.
در صورت داشتن ترشح متوسط میتوان ازمحصولاتی چون محلول طباسپت ,طباگرن پلاس نقره و طباگرن استفاده کرد.
و در صورت داشتن ترشح کم محصولاتی چون محلول طباسپت ,طبادرم و طبادرم پلاس نقره پیشنهاد میشود.
- تمیز کردن زخم:
- زخم را با آب و صابون نرم بشویید.
- از مواد ضدعفونی کننده استفاده کنید.
- محافظت از زخم:
- از بندهای زخم یا چسبهای زخم برای حفاظت از زخم در برابر آلودگی استفاده کنید.
- ممکن است پزشک شما توصیه به استفاده از موادی با خاصیتهای محافظتی کند.
- تشویق تجدید سلولی:
- استفاده از کرمها یا ژلهای مخصوص زخم ممکن است به تشویق تجدید سلولی و گرانولاسیون کمک کند.
- ممکن است پزشک شما داروهای خاص یا ترکیبات بازسازی بافت تجویز کند.
- حفظ رطوبت:
- حفظ محیط مرطوب در اطراف زخم ممکن است به تسریع فرآیند گرانولاسیون کمک کند.
- استفاده از ژلها یا کرمهای مرطوبکننده معمولاً توصیه میشود.
- توانبخشی:
- تغییرات در سبک زندگی، تغذیه سالم، ویتامینها و مواد معدنی ممکن است به تقویت سلامتی عمومی و تسریع در فرآیند التیام کمک کند.
همواره بهتر است راهنمایی پزشک خود را دنبال کنید. او میتواند تشخیص دقیقتری از وضعیت زخم شما بدهد و درمان مناسبتری را تعیین کند.
زخم اپیتلیزاسیون
این نوع زخم دارای ترشح و اگزودا است.
برای بهبود این نوع زخم باید اگزودا و ترشح را کنترل کرد.
بافت اپیتلیزه در بدن تقویت شود تا زخم بتواند بهبود یابد و اسکار های ایجاد شده کاهش پیدا کنند.
طی درمان باید از این بافت ها محافظت شود و از ایجاد زخم جدید جلوگیری شود تا به صورت کامل ترمیم شود.
در صورت داشتن ترشح متوسط میتوان ازمحصولاتی چون محلول طباسپت, و طباگرن استفاده کرد.
و در صورت داشتن ترشح کم محصولاتی چون محلول طباسپت و طبادرم پیشنهاد میشود.
- تمیز کردن زخم:
- زخم را با آب و صابون نرم شویید تا از بافتهای مرده خلاص شود.
- از مواد ضدعفونی مانند پراکسید هیدروژن برای جلوگیری از عفونت استفاده کنید.
- حفاظت از زخم:
- از بندهای زخم یا چسبهای زخم برای حفاظت از زخم در برابر آلودگی استفاده کنید.
- استفاده از محصولات ترویجی فرآیند التیام:
- استفاده از کرمها یا ژلهای مخصوص زخم که حاوی مواد ترویجی فرآیند التیام مثل فاکتورهای رشد و ویتامین E هستند، میتواند به تسریع اپیتلیالیزاسیون کمک کند.
- توانبخشی:
- اطمینان از تغذیه سالم و متنوع، مصرف آب کافی، و استفاده از ویتامینها و مواد معدنی ممکن است تجدید سلولهای پوست را تسریع بخشد.
- پیگیری پزشکی:
- در صورتی که زخم شما پیچیدگی داشته باشد یا علائم بهبود نیابد، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.
همواره مشورت با پزشک شما بسیار حیاتی است. او میتواند بر اساس ویژگیهای زخم شما و شرایط فردی خودتان، برنامهای درمانی مناسب تعیین کند.